Maaikes weg naar een rookvrij leven

Ik ben Maaike, 62 jaar en een bekend gezicht in het buurthuis hier in Tiel. Veel mensen kennen me als de voorzitter, de vrouw die altijd vrolijk en energiek is. Maar wat niet iedereen weet, is dat ik een bewogen leven achter de rug heb. Een leven waarin roken jarenlang mijn houvast was – en tegelijkertijd mijn grootste vijand.

Een jeugd in rook gehuld

Bij ons thuis in Veenendaal stond er altijd een glaasje sigaretten op tafel. Dat was normaal. Iedereen rookte. Mijn ouders zijn gescheiden, mijn vader was uit beeld en mijn broers hadden het zwaar. De een raakte verslaafd aan alcohol, de ander aan drugs. Er was veel ellende thuis en roken hoorde er gewoon bij. Dat gaf momentjes van rust in de chaos.

Ik weet nog goed hoe ik mijn eerste sigaret rookte. Ik was vijftien en zat met mijn zus verstopt in een boom. We staken allebei een sigaret op. “Hoe moet je over de longen roken?” vroeg ik haar. “Zo!” zei ze terwijl ze een flinke hijs nam. Vanaf dat moment werd roken een vast onderdeel van mijn leven. Mijn moeder rookte ook, en toen ze erachter kwam, zei ze alleen: “Doe het maar liever thuis.” Dat gaf me het gevoel dat het normaal was.

De pijn van verlies

Rond mijn 20^e besefte ik dat roken ongezond was en deed ik een poging om te stoppen. Dat hield ik niet lang vol. Toen ik 22 was, werd ik zwanger. Ik stopte met roken, want ik wilde het beste voor mijn kind. Mijn verloskundige moedigde me aan, en dat gaf me vertrouwen. Maar mijn zwangerschap eindigde in een nachtmerrie. De bevalling was zwaar en traumatisch. Halsoverkop gingen we naar het ziekenhuis. De dienstdoende gynaecoloog kwam niet opdagen en droeg zijn taak over aan een stagiair. Midden op de zaal ben ik bevallen achter een gordijntje. Halverwege de bevalling vertelde de stagiair dat mijn kind dood was. Met een hoop geduw en getrek is mijn zoontje doodgeboren. Ik kreeg niet eens uitleg wat er was gebeurd.

Thuis voelde ik me verloren. Ik greep direct weer naar de sigaret. Het gaf me een soort rust. Maar ik voelde me ook onbegrepen. Mensen zeiden de meest pijnlijke dingen. Een paar dagen na de bevalling stond ik in de lift met een buurvrouw. We lachten even samen. Een andere buurvrouw kwam erbij en zei boos: “Je moet je schamen! Je hebt net een kind verloren!” Die woorden deden zoveel pijn.

Mijn man rookte ook, maar hij kon niet praten over wat er gebeurd was. Dat maakte het voor mij alleen maar moeilijker. Ik daarentegen praatte met iedereen. Ik moest het van me afpraten om niet te verdrinken in mijn verdriet.

Een nieuwe start in Tiel, maar ook oude gewoontes

Samen met mijn man verhuisde ik naar Tiel. Dit voelde als een nieuwe start. Ik werd opnieuw zwanger en stopte weer met roken. Dit keer verliep de zwangerschap goed. Mijn gynaecoloog gaf me veel steun. Hij was altijd beschikbaar en zelfs zijn privénummer gaf hij aan me. “Als er iets is, kun je altijd bellen,” zei hij.  Uiteraard heb ik nooit gebeld, maar alleen het gevoel dat er hulp mogelijk was gaf me kracht.  De gynaecoloog hielp me met bevallen en mijn dochter werd gezond geboren. “Poeh, dat was voor mij ook heel spannend. Kom, we gaan samen even een sigaretje roken. Dat hebben we wel verdiend.” zei de gynaecoloog. En ja, toen zat ik er weer aan. Wat ook niet hielp is dat mijn beste vriendin twee dagen na de geboorte van mijn dochter overleed aan een hersenbloeding. Roken voelde als een manier om de spanning van me af te laten glijden. Maar die spanning kwam altijd terug.

Een paar jaar later werd ik opnieuw zwanger. Deze zwangerschap verliep opnieuw goed, maar tijdens de bevalling ging het bijna mis. Mijn zoon werd direct na de geboorte bij me weggehaald. In de verte hoorde mijn man en ik hem huilen. Dat moment was zowel angstaanjagend als een enorme opluchting: hij leefde. Diezelfde gynaecoloog was erbij en zei na de bevalling weer: “Kom, we gaan een sigaretje roken.” En opnieuw begon ik.

Toen ging het licht uit

De kinderen groeide op en het leven was goed. Op mijn 42e veranderde echter alles. Na het eten brak het zweet me uit. Het liep in straaltjes over me heen, en ik voelde me niet goed. Mijn dochter, toen twaalf jaar oud, wilde de dokter bellen, maar ik zei dat het wel meeviel. Toch belde ze, en even later stond er een ambulance voor de deur.

Buiten op de brancard ging het mis. Het licht ging uit. Ik werd in de ambulance gereanimeerd en naar het ziekenhuis gebracht. Een hoofdslagader bleek dicht te zitten. Ze hebben een stent geplaatst. Dat moment heeft mijn leven veranderd.

In de auto terug naar huis gaf ik mijn aansteker en pakje sigaretten aan mijn dochter. “Doe ermee wat je wilt,” zei ik. Ze gooide ze uit het raam. Vanaf dat moment heb ik nooit meer gerookt. Mijn dochter zei tegen me: “Mam, ik zag je doodgaan. Wil je dit nooit meer doen?” Die woorden hebben me diep geraakt.

Hoop en kracht

Nu, twintig jaar later, ben ik nog steeds rookvrij. Wat ik heb meegemaakt, heeft me sterker gemaakt. Mijn kinderen hebben een moeder nodig. Dat besef heeft me geholpen om vol te houden.

Ik wil anderen inspireren met mijn verhaal. Stoppen met roken is niet makkelijk, maar het kan. Je moet het echt willen, en hulp vragen is helemaal niet gek. Een coach, een steungroep – er zijn zoveel manieren om steun te vinden.

Als symbool van onze band hebben mijn dochter en ik een tatoeage laten zetten: een hartslag met een hartje in het midden. Bij mij waren mijn kinderen mijn houvast. Dus zoek je eigen houvast, want een houvast kan op heel veel manieren. Het belangrijkste is dat je gelooft dat je het kan.

Stoppen met roken is mogelijk. Gewoon, omdat het kan. En omdat het je zoveel meer geeft dan die ene sigaret ooit deed.

Voor rokers/vapers, ex-rokers, partners van rokers is er de praatgroep ‘Adempauze’. Om de twee weken op dinsdagavond van 19.00 tot 20.00 uur ben je welkom bij Mozaïek om verhalen te delen over (stoppen met) roken/vapen.